Poëzie die lacht, huilt en zingt
Vrijdag 16 juni 2006 - BREDA – ‘Mijn Horizon’ is de eerste dichtbundel van Naida Ribíc. De dichteres, in 1962 geboren in Bosnië-Herzegovina, liet zich inspireren door beeldende kunst. Morgen presenteert zij haar boek in Breda. Dan wordt ook een tentoonstelling van in de bundel opgenomen kunst geopend in de Centrale Bibliotheek.
Naida Ribíc voor een kunstwerk van de Irakese Amin Shati dat haar inspireerde tot het gedicht 'Mijn Thuis'. FOTO JOHAN VAN GURP
Eigenlijk is het project ‘omgekeerd tot stand gekomen’, vertelt Michiel Otten, vriend en bestuurslid van de organisatie Kunst In Actie (KIA). Die organisatie heeft de productie van de publicatie op zich genomen.
Normaal zoek je voor een dichtbundel illustraties bij de tekst. In het geval van ‘Mijn Horizon’ was er eerst een tentoonstelling in Etten-Leur, ‘Beelden in de Balkenstraat’. Ribíc schreef daarna pas gedichten bij de tentoongestelde werken. Drie deelnemende kunstenaars kende ze al van haar bemiddelingsorganisatie KIA: „De rest kende ik niet.“
Ze ontmoette alle kunstenaars en sprak over hun werk, daarna begon ze met schrijven. In het begin was ze onzeker: „Ik ben een perfectionist, maar meteen gedichten in een andere taal schrijven?“
Dat laatste is misschien wel het meest opmerkelijke aan deze publicatie. Ribíc schreef alle gedichten in de taal van het land waar ze dertien jaar geleden naar toe vluchtte, Nederland. „Een man van de radio vroeg me al waar ik het lef vandaan haalde in een andere taal te dichten. Dat lukt volgens hem al veel Nederlanders niet.“
„Maar ik houd niet van makkelijke dingen, ik houd meer van dingen die moeite kosten“, gaat ze verder. En moeite heeft het haar gekost. Na een oorlog, waarin haar broer sneuvelde, de vlucht naar Nederland, een nieuwe start, een moeizame scheiding en een tijd in een blijf-van-mijn-lijfhuis is het haast niet te geloven hoe positief de toon van haar werk is.
Met terechte trots droeg ze het boekje aan zichzelf op: „Aan Naida, die in staat was alles te overwinnen en elke keer opnieuw te beginnen. Aan Naida, die trouw aan zichzelf is gebleven en die houdt van alle goede mensen in de hele wereld. Naida die huilt, lacht, danst, zingt. Die altijd klaar staat voor haar vrienden en heel veel warmte aan alles en iedereen geeft. Naida, die gek is op haar zoons en haar hele familie. Naida, die ondanks alles zichzelf is gebleven en de kracht heeft gevonden om op te staan.“
Ook al waren de kunstwerken het vertrekpunt, de gedichten gaan vooral over haarzelf. Zo spreekt uit het gedicht ‘Mijn thuis’ vooral heimwee: ‘Daar ergens in de verte/ Waar de mooiste morgens ontwaken/ Waar de mooiste bloemen bloeien/ Waar de mooiste sneeuw sneeuwt/ en de warmste zon lacht/ Daar is mijn thuis. Daar is mijn kindertijd gebleven/ Mijn morgens en mijn lentes/ Daar zijn gebleven mijn zuchten/ Mijn tranen/ mijn geluk en verdriet.’
Ze schreef het gedicht bij een schilderij van de Irakese Amin Shati. Op het schilderij staat een figuur zonder gezicht, het hoofd gehuld in symbolisch weergegeven gedachtes of herinneringen.
De gedichten gaan niet alleen over heimwee. Ze gaan over cultuurverschillen, oorlog en discriminatie, maar ook over liefde en verdraagzaamheid. Op de vraag hoe het lukt optimistisch te blijven na alles wat ze heeft meegemaakt, antwoordt ze: „Ik wil geloven dat er toch iemand wacht op mij, ik wil blijven hopen.“
Mijn Horizon’, dichtbundel van Naida Ribíc, met werken van o.a. Teus van Kooten, de Italiaanse Emanuela Slanzi, Quazim Salijuka uit Kosovo, Stephanie Nachtagaal, Miriam van der Heijden, Ashtie Shegani uit Kurdistan en Antoinette Donkers, is vanaf morgen te koop voor tien euro bij het Uitpunt in de Bibliotheek of via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. De tentoonstelling is tot en met 31 juli te zien in de Centrale Bibliotheek aan de Molenstraat in Breda.
Bron BN De Stem door Rebecca Nelemans
